Η διερεύνηση νέων αδικημάτων
Από τη διαδικασία ενώπιον της Ειδικής Κοινοβουλευτικής Επιτροπής, η οποία ερευνά εγκλήματα που ενδεχομένως τελέστηκαν κατά την άσκηση των καθηκόντων του από τον πρώην αναπληρωτή υπουργό Δικαιοσύνης κ. Δημήτριο Παπαγγελόπουλο, εκτός των τεσσάρων αδικημάτων που ήδη ερευνώνται, προέκυψαν ενδείξεις τέλεσης και άλλων συναφών. Τέθηκε έτσι το ζήτημα της διαδικασίας που έπρεπε ν’ ακολουθηθεί σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 86 του Συντάγματος, των άρθρων 153 επ. του Κανονισμού της Βουλής και του νόμου περί ευθύνης υπουργών (Ν. 3126/2003).
Η άποψη ότι η δικογραφία ή ακριβέστερα το τμήμα αυτής από το οποίο προκύπτουν ενδείξεις τέλεσης νέων αδικημάτων έπρεπε να αποσταλεί στη Δικαιοσύνη και στη συνέχεια, μέσω του υπουργείου Δικαιοσύνης, να διαβιβαστεί στη Βουλή είναι προφανώς εσφαλμένη. Η πρόβλεψη του νόμου για την αμελλητί διαβίβαση της δικογραφίας στη Βουλή αφορά τις περιπτώσεις που η δικαστική έρευνα προσκρούει σε πολιτικό πρόσωπο και μόνη αρμόδια για την ποινική του δίωξη είναι, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 86 του Συντάγματος, η Βουλή. Όταν όμως η έρευνα διεξάγεται από τη Βουλή, θ' αποτελούσε ατελέσφορη τυπολατρία και απώλεια χρόνου η διαβίβαση της δικογραφίας στη Δικαιοσύνη, η οποία στη συνέχεια θα την έστελνε εκ νέου στη Βουλή, δίχως μάλιστα να προβεί σε οποιαδήποτε ανακριτική πράξη.
Με βάση την ορθή άποψη που επικυρώθηκε από τη Γνωμοδότηση του Επιστημονικού Συμβουλίου της Βουλής, η Ειδική Επιτροπή οφείλει να διαβιβάσει την υπόθεση στην Ολομέλεια της Βουλής, προκειμένου να ληφθεί απόφαση κατά τις διατάξεις των παραγράφων 2 και 3 του άρθρου 86 του Συντάγματος.
Μετά τη σχετική ανακοίνωση από τον Πρόεδρο στην Ολομέλεια του Σώματος, για την άσκηση δίωξης θα συνταχθεί πρόταση κατηγορίας, που θα υπογράφεται από τριάντα τουλάχιστον βουλευτές, στην οποία πρέπει να προσδιορίζονται με σαφήνεια οι αξιόποινες πράξεις ή οι παραλείψεις των μελών της κυβέρνησης και να μνημονεύονται οι διατάξεις του ποινικού νόμου που παραβιάστηκαν. Η πρόταση εγγράφεται να συζητηθεί σε ειδική συνεδρίαση της Βουλής εντός δεκαπέντε ημερών. Οι βουλευτές που υπογράφουν την πρόταση δικαιούνται να ζητήσουν ν’ ανατεθεί απάτη Βουλή σε τριμελές γνωμοδοτικό συμβούλιο, που συγκροτείται έπειτα από κλήρωση από έναν αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου και δύο εισαγγελείς Εφετών, ο έλεγχος των στοιχείων της κατηγορίας και της αξιολόγησης της ουσιαστικής βασιμότητάς της.
Εφόσον η Ολομέλεια της Βουλής, ύστερα από συζήτηση, εμφάνιση και ακρόαση των απόψεων του προσώπου κατά του οποίου στρέφεται η κατηγορία υπερψηφίσει την πρόταση, δεν θα συγκροτήσει νέα Επιτροπή, αλλά θα αναθέσει την προκαταρκτική εξέταση στην ήδη ενεργούσα Ειδική Κοινοβουλευτική Επιτροπή, καθώς πρόκειται για συναφείς υποθέσεις.
Εξάλλου κατά τη διάταξη του άρθρου 7 παρ. 1 του Ν. 3126/2003 για την ποινική ευθύνη υπουργών «η άσκηση της ποινικής δίωξης κατά Υπουργού καταλαμβάνει υποχρεωτικά και τους τυχόν συμμέτοχους, οι οποίοι εφεξής κατηγορούνται και δικάζονται μαζί με τον Υπουργό». Επομένως, τόσο η πρόταση όσο και η απόφαση της Βουλής που ενδεχομένως την κάνει δέκτη μπορεί να περιγράφουν ευθύνη συμμέτοχων. Σε κάθε περίπτωση όμως, εφόσον ακολουθήσει δίωξη κατά το άρθρο 10 παρ. 4 του Ν. 3126/2003, ο ανακριτής έχει το δικαίωμα και οφείλει να επεκτείνει τη δίωξη και κατά των συμμετόχων, ακόμη κι αν δεν αναφέρονται στην απόφαση της Βουλής για τη δίωξη.
Ο Ιωάννης Δ. Μπούγας είναι πρόεδρος της Προανακριτικής Επιτροπής, βουλευτής Φωκίδας της ΝΔ
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Τα ΝΕΑ, στις 16 Μαΐου 2020.