Επιτάχυνση της απονομής δικαιοσύνης με τον νέο δικαστικό χάρτη
Στην Κατερίνα Κοκκαλιάρη
«Ο Δικαστικός Χάρτης της Χώρας είναι μια βαθιά τομή που οφείλαμε να κάνουμε στην ελληνική Δικαιοσύνη», αυτό υπογραμμίζει σε συνέντευξη του στο ethnos.gr o υφυπουργός Δικαιοσύνης Ιωάννης Μπούγας, επισημαίνοντας πως το νομοσχέδιο έχει ήδη τεθεί σε δημόσια διαβούλευση και θα παραμείνει έως τις 18 Απριλίου.
Όπως υπογραμμίζει ο Ιωάννης Μπούγας «ο Δικαστικός Χάρτης θα εφαρμοστεί από το νέο δικαστικό έτος, δηλαδή από 16/9/2024, και αναμένεται ότι το ποσοστό εκκαθάρισης των πρωτοδικείων θα αυξηθεί έως 24%». Προσθέτει δε πως το ποσοστό αυτό θα αυξηθεί ακόμη περισσότερο με τη συνδυαστική εφαρμογή του προσφάτως ψηφισθέντα Νόμου 5095/2024, για την ενίσχυση της δικηγορικής ύλης.
Στο δρόμο προς τις κάλπες της 9ης Ιουνίου ο Ιωάννης Μπούγας σημειώνει πως οι ευρωεκλογές αποτελούν μία κρίσιμη στιγμή, δεδομένου ότι θα διαμορφωθούν οισυσχετισμοί στην Ευρώπη για την επόμενη πενταετία. Και σημειώνει πως το ευρωψηφοδέλτιο της Νέας Δημοκρατία θα δώσει «τη δυνατότητα στους πολίτες να εκλέξουν– μεταξύ άξιων ανθρώπων- μία ισχυρή ομάδα που θα τους αντιπροσωπεύει και θα διαπραγματευτεί επί κρίσιμων ζητημάτων προς όφελός τους στην Ευρώπη».
Ε.: Την Τρίτη παρουσιάστηκε ο νέος δικαστικός χάρτης της χώρας και μεταξύ άλλων προβλέπεται η επιτάχυνση του χρόνου έκδοσης των πολιτικών και ποινικών αποφάσεων από τα 4 χρόνια (που απαιτούνται σήμερα) στα 2,5 χρόνια. Πως θα υλοποιηθεί αυτός ο στόχος ;
Ι.Μπ.: Ο Δικαστικός Χάρτης της Χώρας είναι μια βαθιά τομή που οφείλαμε να κάνουμε στην ελληνική Δικαιοσύνη. Με τη θέση του σε ισχύ, αναμένονται να αλλάξουν ριζικά τα δεδομένα, βάσει των οποίων απονέμεται η Δικαιοσύνη έως σήμερα, καθιστώντας την πιο άμεση, αποτελεσματική αλλά και προσιτή προς τους Έλληνες πολίτες. Την Τρίτη είχαμε την ευκαιρία με τον Υπουργό Δικαιοσύνης, κ. Φλωρίδη, να παρουσιάσουμε και να εξηγήσουμε στους πολίτες πως το μεγάλο αυτό εγχείρημα αναμένεται να συμβάλλει στην επιτάχυνση της απονομής δικαιοσύνης στη Χώρα μας.
Το Νομοσχέδιο, που έχει ήδη τεθεί σε δημόσια διαβούλευση και θα παραμείνει έως τις 18 Απριλίου 2024, κινείται σε τρείς άξονες. Συγκεκριμένα, με την εφαρμογή του Δικαστικού Χάρτη, ενοποιείται ο πρώτος βαθμός δικαιοδοσίας. Κατ’ αυτόν τον τρόπο δίνουμε τέλος στο δικαστικό παράδοξο των δύο δικαστηρίων -ειρηνοδικείων και πρωτοδικείων- που δικάζουν υποθέσεις πρώτου βαθμού, ενίοτε μάλιστα όμοιες με την ίδια δικονομία και την ίδια χωρική αρμοδιότητα.
Θα αξιοποιηθεί, επομένως, καλύτερα το διαθέσιμο ανθρώπινο δυναμικό, καθώς θα έχουμε πλέον 2100 πρωτοδίκες ενώ θα επιτευχθεί ισοκατανομή της ύλης του πρώτου βαθμού, δεδομένου ότι έως σήμερα παρουσιάζεται το φαινόμενο το 50% των δικαστών να αναλαμβάνει μόνο το 20% της ύλης των πρωτοβάθμιων δικαστηρίων. Παράλληλα, με την χωροταξική διαμόρφωση των δικαστικών σχηματισμών της Χώρας, προβλέπουμε ένα κεντρικό Πρωτοδικείο σε κάθε Περιφερειακή Ενότητα (πρώην Νομό), ενώ οι δικαστικοί σχηματισμού παραμένουν ως έχουν στα σύνορα και στα νησιά για εθνικούς λόγους. Μετά την ενοποίηση, τα Δικαστήρια από 217 θα ανέρχονται σε 111, η πλειονότητα των οποίων θα είναι πλέον παραγωγικά δικαστήρια κατά τα ευρωπαϊκά και διεθνή πρότυπα.
Τέλος, επιχειρείται ο διαχωρισμός των δικαιοδοτικών και υπηρεσιακών καθηκόντων των προϊσταμένων δικαστών των δικαστηρίων της Χώρας από τις λοιπές διαχειριστικού χαρακτήρα αρμοδιότητές τους, που θα ανατεθούν σε τρίτα πρόσωπα συμβεβλημένα με το ΤΑΧΔΙΚ, χωρίς φυσικά να θίγονται οι θεμελιώδες διατάξεις περί του αυτοδιοίκητου των δικαστηρίων.
Ο Δικαστικός Χάρτης θα εφαρμοστεί από το νέο δικαστικό έτος, δηλαδή από 16/9/2024, και αναμένεται ότι το ποσοστό εκκαθάρισης των πρωτοδικείων θα αυξηθεί έως 24%. Είναι χρήσιμο να λάβουμε υπόψη ότι το ποσοστό αυτό θα αυξηθεί ακόμη περισσότερο με την συνδυαστική εφαρμογή του προσφάτως ψηφισθέντα Νόμου 5095/2024, για την ενίσχυση της δικηγορικής ύλης. Όλα αυτά που σας ανέφερα θα συμβάλλουν συνολικά στην ποιοτική αναβάθμιση, επιτάχυνση και αποτελεσματικότητα της Δικαιοσύνης.
Ε.: Μετά την δολοφονία της 28χρονης Κυριακής έξω από το αστυνομικό τμήμα των Αγίων Αναργύρων έχει ανοίξει η συζήτηση για το ποιες κινήσεις πρέπει να γίνουν απο εδώ και πέρα. Γιατί η κυβέρνηση δεν προχωρά στην νομική αναγνώριση του όρου γυναικοκτονία;
Ι.Μπ.: Η δολοφονία της 28χρονης έξω από το αστυνομικό τμήμα των Αγίων Αναργύρων είναι ένα γεγονός που μας συγκλόνισε όλους. Η κυβέρνηση από το 2019 μέχρι σήμερα συνεχίζει να προβαίνει σε μία σειρά μέτρων για την πρόληψη και καταστολή τέτοιων εγκλημάτων. Θα ήθελα να διευκρινίσω ότι ο όρος γυναικοκτονία είναι σημαντικό να χρησιμοποιείται στην κοινωνία προκειμένου να καταδικάζει αποτρόπαιες συμπεριφορές, να ευαισθητοποιεί αλλά και να εκπαιδεύει δημιουργώντας υγιή κοινωνικά πρότυπα που θα σέβονται τις γυναίκες ώστε να προλαμβάνονται τα εν λόγω αδικήματα.
Στο ποινικό μας, ωστόσο, σύστημα προβλέπεται ότι στις περιπτώσεις ανθρωποκτονίας, η τιμωρία που επιβάλλεται είναι η εσχάτη των ποινών, δηλαδή η ποινή των ισοβίων. Ένας διαφορετικός νομικός χαρακτηρισμός της ανθρωποκτονίας, στο επίπεδο της ποινικής μεταχείρισης του δράστη, οδηγεί σε κάθε περίπτωση στην επιβολή της ποινής των ισοβίων. Μάλιστα, με τον νόμο 5090/2024 που επέφερε αλλαγές στους ποινικούς κώδικες, η ποινή των ισοβίων αφορά πλέον σε πραγματική έκτιση κατ’ ελάχιστον 18 ετών κάθειρξη. Παράλληλα, με το συγκεκριμένο νόμο, διευρύνθηκαν οι κατηγορίες των επαγγελματιών, όπως εκπαιδευτικοί, ιατροί, κοινωνικοί λειτουργοί, ψυχολόγοι, οι οποίοι πλέον έχουν την υποχρέωση, όταν υποπίπτει στην αντίληψή τους, κατά την εκτέλεση των καθηκόντων τους, περιστατικό ενδοοικογενειακής βίας που στρέφεται κατά γυναικών και ανηλίκων, να ενημερώνουν άμεσα τις αρμόδιες αρχές.
Ε.: Σε λιγότερους από δύο μήνες οι πολίτες θα ψηφίσουν για τις ευρωεκλογές. Τι θα λέγατε σε όσους ψηφοφόρους ακόμα και τώρα παραμένουν αναποφάσιστοι;
Ι.Μπ.: Το ευρωψηφοδέλτιο της παράταξης μας που θα παρουσιάσει ο Πρωθυπουργός, θα δώσει τη δυνατότητα στους πολίτες να εκλέξουν– μεταξύ άξιων ανθρώπων- μία ισχυρή ομάδα που θα τους αντιπροσωπεύει και θα διαπραγματευτεί επί κρίσιμων ζητημάτων προς όφελός τους στην Ευρώπη. Η Νέα Δημοκρατία δεν είναι μόνο το μεγαλύτερο κόμμα στην Ελλάδα αλλά πλέον είναι το πιο ισχυρό κεντροδεξιό κόμμα στην Ευρώπη. Η παράταξή μας αντιμετωπίζει τις ευρωεκλογές με σοβαρότητα, υπευθυνότητα, έργο και προτάσεις για την Ελλάδα και την Ευρώπη. Οι πολίτες, αφού λάβουν υπόψη όλα όσα σας ανέφερα αλλά και τα κρίσιμα ζητήματα που επηρεάζουν καθοριστικά τη Χώρα και απασχολούν την καθημερινότητα όλων μας, οφείλουν να ψηφίσουν υπεύθυνα και συνειδητά στις ευρωεκλογές της 9ης Ιουνίου, οι οποίες αποτελούν μία κρίσιμη στιγμή, δεδομένου ότι θα διαμορφωθούν οι συσχετισμοί στην Ευρώπη για την επόμενη πενταετία.
Ε.: Ποιες είναι οι τρεις βασικές προκλήσεις που θα πρέπει να αντιμετωπίσει η κυβέρνηση το επόμενο διάστημα;
Ι.Μπ.: Η Κυβέρνηση δεν έχει σταματήσει να αντιμετωπίζει με αποφασιστικότητα τις προκλήσεις και να δίνει ουσιαστικές λύσεις στα προβλήματα των πολιτών. Σαφώς, προτεραιότητα μας είναι η ασφάλεια των πολιτών και η αντιμετώπιση της εγκληματικότητας.
Η έξαρση φαινομένων βίας, τόσο στο οικογενειακό όσο και στο ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον, μας ανησυχεί το τελευταίο διάστημα. Ειδικότερα, η βαριά παραβατική συμπεριφορά ανηλίκων αποτελεί πράγματι πρόκληση. Τα τελευταία μέτρα που ανακοίνωσε ο Πρωθυπουργός, είμαι αισιόδοξος ότι θα συμβάλουν προληπτικά αλλά και αποτρεπτικά στην αντιμετώπιση των φαινομένων bullying και της βίας των ανηλίκων. Από την πλευρά μας, το Υπουργείο Δικαιοσύνης προβαίνει διαρκώς σε σχεδιασμό και υλοποίηση δράσεων, προωθώντας ήδη από τις αρχές της τελευταίας δεκαετίας ευρωπαικές πολιτικές στο πεδίο της Φιλικής προς τα Παιδιά Δικαιοσύνης, τόσο για παιδιά δράστες, όσο και για παιδιά θύματα.
Παράλληλα, με την τελευταία μεταρρυθμιστική προσπάθεια μας που αφορά το Δικαστικό Χάρτη της Χώρας, επιχειρούμε να δώσουμε λύση στο χρόνιο ζήτημα καθυστέρησης απονομής της Δικαιοσύνης, δεδομένου ότι η ποιοτική αυτή αναβάθμιση της θα ενισχύσει τη θωράκιση του Κράτους Δικαίου στη Χώρα μας.
Τέλος, ο εκσυγχρονισμός και η επιτάχυνση στην απονομή της Δικαιοσύνης, θα δώσουν λύση στο χρόνιο πρόβλημα της καθυστέρησης έκδοσης αποφάσεων αλλά κυρίως θα αποτελέσουν τη βάση για την προάσπιση της οικονομικής προόδου της Ελλάδας και τη δημιουργία ενός θετικού επιχειρηματικού κλίματος, το οποίο θα οδηγήσει στην προσέλκυση επενδύσεων και κατ’ επέκταση στην βελτίωση των δεικτών αξιολόγησης της Χώρας μας.
Άλλωστε, η Ελλάδα, σύμφωνα με την πρόσφατη δήλωση του Επιτρόπου Οικονομίας της Ε.Ε., κατάφερε να έχει ρυθμό ανάπτυξης 2% όταν στην Ευρώπη ο μέσος όρος ανάπτυξης είναι 0%. Αντιλαμβάνεστε ότι, αυτή η ισχυρή οικονομική ανάπτυξη της Χώρας μας των τελευταίων ετών, διασφαλίζει την ισχυρή θέση της σε ένα γεωπολιτικά ασταθές περιβάλλον.
Η συνέντευξη δημοσιεύθηκε στην ιστοσελίδα ethnos.gr, στις 14 Απριλίου 2024.