Η δικαστική αστυνομία θα αποδεσμεύσει 2500 αστυνομικούς εώς τον Ιούνιο του 2024
Στο ντόμινο των θετικών συνεπειών από τις προωθούμενες αλλαγές για τον εκσυγχρονισμό της ελληνικής δικαιοσύνης στρέφει τους προβολείς ο υφυπουργός Δικαιοσύνης Γιάννης Μπούγας.
Στην αποκλειστική του συνέντευξη στην «Political». ο κ. Μπούγας προαναγγέλλει ότι με την επιχειρησιακή λειτουργία της δικαστικής αστυνομίας θα αποδεσμευτεί έως τον Ιούνιο του 2024 προσωπικό 2.500 ενοτόλων που θα επιστρέψει στα καθήκοντα του στην ΕΛΑΣ. Παράλληλα εκφράζει την πεποίθησή του ότι στην παρούσα συγκυρία αναδεικνύεται σπουδαία ευκαιρία για τη δικαιοσύνη, «τόσο ως προς την ευκταία επιτάχυνση απονομής της όσο και τον εκσυγχρονισμό της δομής και λειτουργίας της».
Δίνοντας το στίγμα των προωθούμενων τροποποιήσεων του Ποινικού Κώδικα καιτου Κώδικα Ποινικής Δικονομίας, ο Γιάννης Μπούγας υποστηρίζει ότι μεταξύ άλλων, πλέον, επιχειρείται η αυστηροποίηση των προϋποθέσεων αναστολής της επιβαλλόμενης ποινής, ώστε «να εμπεδωθεί στη συνείδηση των πολιτών τόσο ο προληπτικός όσο και ο σωφρονιστικός χαρακτήρας της ποινής και να λειτουργήσει αποτελεσματικότερα η ποινική διαδικασία». Καταγράφοντας τον παλμό της κοινωνίας, στη σκιά των διαδοχικών κρίσεων που κλήθηκε να αντιμετωπίσει η κυβέρνηση και στην αφετηρία της νέας θητείας της, ο κ. Μπούγας υπογραμμίζει ότι η «γαλάζια» πλειοψηφία έχει αποδείξει ότι βγαίνει από «τη μάχη πιο ενισχυμένη και πιο έμπειρη». Δεν έδειξε, δε, να συμμερίζεται την άποψη ότι μετά τις τελευταίες δοκιμασίες η εικόνα της κυβέρνησης είναι αρνητική.
Από το πολιτικό ραντάρ του υφυπουργού Δικαιοσύνης δεν περνούν χαμηλά τα τεκταινόμενα στην αξιωματική αντιπολίτευση. 0 Γιάννης Μπούγας χαρακτηρίζει τον νέο αρχηγό του ΣΥΡΙΖΑ πολιτικό δημιούργημα του Αλέξη Τσίπρα και κατά την άποψή του ο Στέφανος Κασσελάκης θα αποτύχει «γιατί αγνοεί πλήρως και αδιαφορεί για να διδαχθεί τη λειτουργία κυρίως των εθνικών και των ευρωπαϊκών θεσμών». 0 κ. Μπούγας εκφράζει με αιχμηρό τρόπο την ελπίδα «το πολιτικό και αντιπολιτευτικό άνυσμα του κ. Κασσελάκη να μην εξαντληθεί στην υπερπροβολή της προσωπικής του ζωής, σε κοινοτοπίες και γενικόλογες επισημάνσεις και προτάσεις, αλλά να ξεκινήσει σοβαρή αντιπολίτευση, η οποία είναι απαραίτητη για την ενίσχυση των δημοκρατικών διαδικασιών».
P: Κύριε Μπούγα, διακηρυγμένη προτεραιότητα για τη νέα τετραετία αλλά και προσωπικό στοίχημα του πρωθυπουργού αποτελεί η επιτάχυνση στην απονομή της δικαιοσύνης. Πώς και πότε θα αρχίσουμε να βλέπουμε τα πρώτα δείγματα προσέγγισης με τον στόχο να συγκλίνουμε με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο για τελεσιδικία στις 500 ημέρες;
Ι.Μπ.: Στόχος μας είναι, πράγματι, η πιο άμεση και αποτελεσματική απονομή της δικαιοσύνης. Προκειμένου να αντιμετωπιστούν σοβαρές παθογένειες και ελλείμματα διαχρονικά, είμαστε πλέον έτοιμοι να εφαρμόσουμε ένα πλέγμα μέτρων, που εκτείνονται από τη διαμόρφωση του νέου δικαστικού χάρτη της χώρας, τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις των κωδίκων στην Πολιτική και Ποινική Δικονομία και της Δικονομίας ενώπιον του ΣτΕ, έως και τη δημιουργία σύγχρονων υποδομών και τον ψηφιακό μετάσχηματισμό της δικαιοσύνης.
Η αλήθεια είναι ότι βρισκόμαστε σήμερα μπροστά σε μια σπουδαία ευκαιρία για τη δικαιοσύνη, τόσο ως προς την ευκταία επιτάχυνση απονομής της όσο και ως προς τον εκσυγχρονισμό της δομής και λειτουργίας της. Μέσω των πολυσύνθετων έργων και δράσεων που σχεδιάζει και υλοποιεί το υπουργείο Δικαιοσύνης αξιοποιείται το σύνολο των διαθέσιμων χρηματοδοτικών εργαλείων-Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, ΕΣΠΑ, εθνικοί πόροι και έργα ΣΔΙΤ.
Στο πλαίσιο της συνεργασίας μας με την Παγκόσμια Τράπεζα και βάσει της ειδικής τεχνογνωσίας που εισφέρει, επεξεργαζόμαστε τα αναλυτικά στοιχεία και δεδομένα που έχουν συλλεγεί. ενώ προτεραιοποιούμε τις αλλαγές στην αστική και την ποινική δίκη. Ταυτοχρόνως, σε εξέλιξη βρίσκονται καινοτόμα προγράμματα επιμόρφωσης των δικαστικών λειτουργών κοι δικαστικών υπαλλήλων, ιδίως στον χώρο της ψηφιακής δικαιοσύνης.
P: Τι αλλαγές θα επιφέρει και πώς ενδεχομένως θα συμβάλει στον πρωταρχικό στόχο η τροποποίηση Ποινικού Κώδικα και Κώδικα Ποινικής Δικονομίας;
Ι.Μπ.: Μεταξύ των πλέον σημαντικών θεσμικών παρεμβάσεων του υπουργείου Δικαιασύνης τίθενται βεβαίως οι τροποποιήσεις του Ποινικού Κώδικα και του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας. Βάσει των διατάξεων που θα εισηγηθούμε, επιδιώκουμε την αναβάθμιση και επιτάχυνση της ποινικής δίκης.
Επειδή οι ποινές, όπως προβλέπονται σήμερα στη νομοθεσία μας, κρίνονται ήδη αρκούντως αυστηρές, επιχειρείται πλέον η αυστηροποίηση των προϋποθέσεων αναστολής της επιβαλλόμενης ποινής. Οι ποινές μάλιστα θα εκτίονται και στις περιπτώσεις της λεγόμενης «μικρής και μεσαίας εγκληματικότητας», δηλαδή και επί πλημμελημάτων. Ως προς τις ποινές φυλάκισης άνω του ενός έτους και μέχρι δύο έτη, θα υπάρχει η δυνατότητα επιβολής εναλλακτικής ποινής, δηλαδή είτε παροχή κοινωφελούς εργασίας είτε μετατροπή σε χρηματική ποινή, ωστόσο για ποινές μεγαλύτερες των δύο ετών, θα εφαρμόζεται η πραγματική έκτιση της ποινής σε σωφρονιστικό κατάστημα, είτε στο σύνολό τους είτε κατά ένα μέρος. Κατ' αυτόν τον τρόπο, επιχειρείται να εμπεδωθεί στη συνείδηση των πολιτών τόσο ο προληπτικός όσο και ο σωφρονιστικός χαρακτήρας της ποινής και να λειτουργήσει αποτελεσματικότερα η ποινική διαδικασία.
Σε ό,τι αφορά τις αλλαγές του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας, ενθαρρύνεται ο θεσμός της ποινικής διαπραγμάτευσης, περιορίζεται η χρονοβόρα ενδιάμεση διαδικασία των δικαστικών συμβουλίων, ενώ ενισχύεται η μεταφορά της δικαστηριακής ύλης από πολυμελή σε ολιγομελή δικαστήρια. Έτσι, ίδιος αριθμός δικαστών θα δύναται να συγκροτήσει περισσότερα δικαστήρια, που θα εκδικάζουν πολλαπλάσιο αριθμό υποθέσεων.
Παράλληλα με τις προβλεπόμενες τροποποιήσεις, θα ληφθούν νομοθετικά μέτρα και για την προστασία της ποινικής δικαιοσύνης από εκείνους που με καταχρηστική και παρελκυστική άσκηση δικαιωμάτων τους απασχολούν ασκόπως τους λειτουργούς της και παρακωλύουν την ταχύτητα απονομής της.
Ρ: Θεωρείται κρίσιμο βήμα αυτής της διαδικασίας ο αποκαλούμενος ψηφιακός μετασχηματισμός της δικαιοσύνης. Ποιοι είναι οι στόχοι και ποια άλλα όπλα έχετε στη φαρέτρα ως ηγεσία του υπουργείου, πέραν της ψηφιακής επίδοσης εγγράφων ή τις τηλεδίκες:
Ι.Μπ.: Ο ψηφιακός μετασχηματισμός είναι ένας από τους βασικούς άξονες αναβάθμισης του θεσμού της δικαιοσύνης. Ήδη σε αίθουσες διοικητικών, πολιτικών αλλά και ποινικών δικαστηρίων έχει εγκατασταθεί ο απαραίτητος υλικοτεχνικός εξοπλισμός, ώστε να καταστούν εφικτές οι τηλεματικές συνεδριάσεις εξ οποστάσεως (τηλεδίκες). Το συγκεκριμένο έργο χρηματοδοτείται από το ΕΣΠΑ και αναμένεται να τεθεί σε παραγωγική λειτουργία τον Ιούνιο του 2024. Πέραν αυτών, η ψηφιακή διακυβέρνηση πραγματώνεται με την αναβάθμιση και επέκταση της λειτουργικότητας του Ολοκληρωμένου Συστήματος Διαχείρισης Δικαστικών Υποθέσεων Πολιτικής, Ποινικής και Διοικητικής Δικαιοσύνης. Βασικά εργαλεία ταυ μετασχηματισμού αυτού αποτελούν η ψηφιακή επίδοση εγγράφων και, σε επόμενο στάδιο, η υλοποίηση του ψηφιακού φακέλου δικογραφίας, η ηλεκτρονική κατάθεση δικογράφων, η ψηφιοποίηση των αρχείων των δικαστηρίων, η δυνατότητα χορήγησης αντιγράφου του ποινικού μητρώου μέσω της θυρίδας των ΚΕΠ (gov.gr), καθώς και η υλοποίηση των ηλεκτρονικών εφαρμογών για τη νομική βοήθεια και την παροχή κοινωφελούς εργασίας.
Όλα τα παραπάνω θα συμβάλουν στη διευκόλυνση του έργου όλων των εμπλεκόμενων με τη δικαιοσύνη, στην όσο δυνατόν μεγαλύτερη εξοικονόμηση πόρων και πολύτιμου χρόνου, αλλά και στην ποιοτική αναβάθμιση της απονομής δικαιοσύνης.
Ρ: Τι πρέπει να περιμένουμε από τη δικαστική αστυνομία αλλά και συνολικά από τις παρεμβάσεις στον δικαστικό χάρτη;
Ι.Μπ.: Η στελέχωση και λειτουργία της δικαστικής αστυνομίας αποτελούσε πάγιο και διαχρονικό αίτημα του συνόλου του νομικού κόσμου. Πρόκειται για μια πραγματική τομή στον χώρο μας, που αποκλειστικό σκοπό έχει αφενός την υποβοήθηση των δικαστικών και εισαγγελικών λειτουργών και αφετέρου τη διασφάλιση της εύρυθμης λειτουργίας των δικαστηρίων.
Συγκεκριμένα, με τον ήδη ψηφισθέντα νόμο συστήνονται απευθείας οι περιφερειακές υπηρεσίες της δικαστικής αστυνομίας στις Εισαγγελίες Εφετών και στις Εισαγγελίες Πρωτοδικών, με συνολικό 800 οργανικές θέσεις -170 στον πολιτικό τομέα κοι 630 στον αστυνομικό τομέα. Το ένστολο τμήμα της δικαστικής αστυνομίας θα συμβάλλει στην τήρηση της τάξης ατα δικαστήρια, αλλά και στις επιδόσεις των εγγράφων, γεγονός που σταδιακά θα οδηγήσει στην αποδέσμευση έως και 2.500 αστυνομικών μέχρι τον Ιούνιο του 2024, προκειμένου αυτοί να απασχοληθούν με τα αμιγώς αστυνομικά τους καθήκοντα. Το πολιτικό προσωπικό του σώματος θα υποστηρίζει ιη διενέργεια προκαταρκτικών εξετάσεων, προανακρίσεων και άλλων ανακριτικών πράξεων και επιπλέον θα συνδράμει τις δικαστικές και εισαγγελικές Αρχές μέσω των ειδικών γνώσεων και της κατάρτισης, αναλόγως της ειδικότητας του κάθε υπαλλήλου. Παράλληλα, αυτό το διάστημα επεξεργαζόμαστε την αναμόρφωση του δικαστικού χάρτη της χώρας, με στόχο να έχει ολοκληρωθεί έως το τέλοςτου 2025. Σκοπός είναι η ορθολογικότερη κατανομή του προσωπικού των δικαστηρίων που υπηρετεί σήμερα, της δικαστικής ύλης καθώς και της αρμοδιότητας μεταξύ αυτών. Προσπαθούμε, δηλαδή, να βελτιώσουμε τη λειτουργία της δικαιοσύνης, ώστε να αξιοποιηθεί αποδοτικότερα το σύνολο των υφιστάμενων υποδομών με ταυτόχρονη μείωση του κόστους.
Ρ: Η αφετηρία της νέας θητείας είχε πολλές ομοιότητες με την προηγούμενη, ως προς τις διαδοχικές κρίσεις που κλήθηκε να αντιμετωπίσει η κυβέρνηση. Πώς μπορεί η κυβέρνηση να αντιστρέψει την αρνητική εικόνα που δημιούργησαν οι αστοχίες και οι αδυναμίες;
Ι.Μπ.: Η κυβέρνηση της ΝΔ έχει αποδείξει, ήδη από το 2019 που την εμπιστεύθηκε ο ελληνικός λαός, ότι αν και βρέθηκε, όπως αναφέρατε, αντιμέτωπη με πρωτόγνωρες κρίσεις σε κάθε τομέα, αντεπεξέρχεται και μπορεί να βγει οπό τη μάχη πιο ενισχυμένη και πιο έμπειρη. Είναι σχεδόν αυτονόητο ότι στη διαχείριση διαδοχικών και μεγάλων κρίσεων θα υπάρξουν αστοχίες και λάθη, που έχουμε αναγνωρίσει και σε πολλές περιπτώσεις ήδη διορθώσει. Επιπλέον, οι ανθρώπινες απώλειες που δυστυχώς υπήρξαν και οι καταστροφές σε δημόσιες υποδομές και περιουσίες είναι ολήθεια ότι έχουν στενοχωρήσει και απογοητεύσει τους πολίτες. Ωστόσο θεωρώ ότι η εικόνα της κυβέρνησης δεν είναι αρνητική.
Οι πολίτες γνωρίζουν ότι στις θεομηνίες, που ενέσκηψαν πρόσφατα, ο κρατικός μηχανισμός κινητοποιήθηκε σε ικανοποιητικό βοθμό, απέτρεψε μεγαλύτερης έκτασης καταστροφές και προσέφερε κάθε δυνατή βοήθεια στους πληγέντες.
Ας μην ξεχνάμε επίσης ότι κατά το χρονικό διάστημα που η πατρίδα μας δοκιμάζεται από τις φυσικές καταστροφές και το κράτος αναμετράται με πρωτόγνωρες προκλήσεις, στον ίδιο χρόνο αυξάνονται οι μισθοί των δημόσιων υπαλλήλων για πρώτη φορά μετά από 14 χρόνια, εξακολουθούν οι αυξήσεις στους συνταξιούχους, συνεχίζεται η πολιτική των φοροελαφρύνσεων, καταγράφεται ρεκόρ στα έσοδα από τον τουρισμό, επιτεύχθηκε ο στόχος της επενδυτικής βαθμίδας, μειώνεται η ανεργία και αυξάνονται οι επενδύσεις. Αυτά και πολλά άλλα είναι σημαντικές επιτυχίες της κυβέρνησης, τις οποίες επίσης βλέπουν και συνεκτιμούν οι πολίτες.
Σε κάθε περίπτωση, είμαστε αποφασισμένοι να συνεχίσουμε να δίνουμε μάχες σε όλα τα μέτωπα. Στις προκλήσεις των νέων δεδομένων της κλιματικής αλλαγής, στην οικονομία, στις μεταρρυθμίσεις που έχει ανάγκη η χώρα, στην ενίσχυση του εισοδήματος των πολιτών.
Ρ: Στην κεντρική πολιτική σκηνή μεταβάλλεται το φόντο μετά την εκλογή του Στέφανου Κασσελάκη στην ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ; Αυτά τα νέα δεδομένα ποια στρατηγική χρειάζονται, γιατί πλέον στον ΣΥΡΙΖΑ ισχυρίζονται ότι η πλειοψηφία δεν έχει αντίπαλο τον χειρότερο εαυτό της αλλά τον Στέφανο Κασσελάκη.
Ι.Μπ.: 0 κ. Κασσελάκης είναι πολιτικό δημιούργημα του Αλέξη Τσίπρα. Πέραν των επικοινωνιακών δεξιοτήτων, δεν έχει δείξει ότι διαθέτει άλλα προσόντα, ώστε να ασκήσει με επιτυχία τα καθήκοντα του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης και να «απειλήσει» την κυβέρνηση.
0 βασικός λόγος που κατά την άποψή μου θα αποτύχει ο νέος πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ είναι ότι αγνοεί πλήρως και αδιαφορεί για να διδαχθεί τη λειτουργία κυρίως των εθνικών θεσμών, βάσει των οποίων λειτουργεί η κοινοβουλευτική μας δημοκρατία, και των ευρωπαϊκών θεσμών, που προσδιορίζουν τη θέση, τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις της χώρας μας στην Ενωμένη Ευρώπη.
Η ποιοτική αναβάθμιση της δημοκρατίας μας προϋποθέτει αναγκαία τη βελτίωση του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης, ώστενα μπορεί να ασκεί τον θεσμικό του ρόλο. Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ βρίσκεται σήμερα μακριά από αυτό.
Ειλικρινά ελπίζω το πολιτικό και αντιπολιτευτικό άνυσμα του κ. Κασσελάκη να μην εξαντληθεί στην υπερπροβολή της προσωπικής του ζωής, σε κοινοτοπίες και γενικόλογες επισημάνσεις και προτάσεις. αλλά να ξεκινήσει σοβαρή αντιπολίτευση, η οποία είναι απαραίτητη για την ενίσχυση των δημοκρατικών διαδικασιών.
Η συνέντευξη δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα POLITICAL, στις 03 Οκτωβρίου 2023.